Ο Λόφος του Λυκαβηττού, πρωταγωνιστής του καταστατικού μύθου της Αθήνας, αποτελεί ένα από τα τοπόσημα της πολεοδομικής και περιβαλλοντικής ιστορίας της πόλης. Το Θέατρο (1964-65) που σχεδιάζει ο Ζενέτος εντείνει τη σημασία του Βράχου στη συλλογική μνήμη της πόλης, με τις καλοκαιρινές συναυλίες, παραστάσεις και φεστιβάλ να αποτελούν πολύσημες αναφορές για διαφορετικές γενιές και κουλτούρες της Αθήνας. Παράλληλα όμως, μας ενδιαφέρουν και άλλες αφηγήσεις: το ανέβασμα με τα πόδια, το αυτοκίνητο ή τη μηχανή, οι καντίνες, οι μπύρες, οι κόντρες, οι κρυψώνες για ερωτικές συνευρέσεις, οι παρέες και οι μουσικές, τα γκραφίτι, οι κρεμασμένοι θεατές στα βράχια, η νυχτερινή θέα της πόλης, τα ζεστά της καλοκαίρια, τα παγωτά και τα ποπκορν με τα παιδιά μας, οι βόλτες με τα σκυλιά μας, και πρόσφατα, η χρήση του Λόφου από πολλές και πολλούς ως χώρος άθλησης και ευεξίας με θέα τα πανωσηκώματα, τις κεραίες και τους θερμοσίφωνες των πολυκατοικιών.
Η παρέμβασή μας συνδιαλέγεται ισότιμα με όλες τις παραπάνω ατομικές και συλλογικές ιστορίες. Προσπαθεί να αναδείξει αυτή την πολυπλοκότητα, την αμφισημία, τη ζωντανή κοινωνική ιστορία του Λόφου, που μας χωράει όλες και όλους, ίσως όχι την ίδια στιγμή ή κάθε μέρα, αλλά με σεβασμό και ανεκτικότητα, σαν το ηχητικό τοπίο του θεάτρου. Επιδίωξη μας υπήρξε η δημιουργία μιας ευέλικτης, πλήρους αναστρέψιμης, και οικονομικής υποδομής η οποία εντάσσεται σε μια αντίστοιχα δυναμική και βιώσιμη τοπιακή παρέμβαση που διατηρεί, αναδεικνύει και επικαιροποιεί τα χαρακτηριστικά και την ιστορία του Λόφου και του Θεάτρου του Λυκαβηττού.
Αντλώντας από την αρχιτεκτονική του Ζενέτου, όχι μόνο του διατηρητέου Θεάτρου, αλλά και των μελετών του για τον Πλακιά και την Αγία Γαλήνη, κάθε πρόσθετη κατασκευή σχεδιάζεται ως μια δυναμική, τεχνολογικά άρτια και εν δυνάμει αναστρέψιμη δομή. Η κτιριακή υποδομή αναδύεται από τα βράχια και δημιουργεί μια συνεχή γραμμή – οθόνη, ένα διαδραστικό συμβάν, που προστατεύει τον ανακτημένο δημόσιο χώρο του πρώην χώρου στάθμευσης του Θεάτρου. Σ’ αυτήν εντάσσονται όλες οι απαιτούμενες προγραμματικές ενότητες, οι υποστηρικτικοί χώροι του Θεάτρου και οι δημόσιες χρήσεις.
Παράλληλα, οι τοπιακές παρεμβάσεις οργανώνουν έναν αστικό χώρο, πολυλειτουργικό και συνεχώς μεταβαλλόμενο, ο οποίος ενθαρρύνει άτυπες, απρογραμμάτιστες δράσεις και κατοικήσεις του τοπίου από τους κατοίκους και επισκέπτες της πόλης. Προϋπόθεση της λύσης είναι ότι κανένα υλικό δεν απομακρύνεται από τον Λόφο και ό,τι προστίθεται έχει το ελάχιστο δυνατό αποτύπωμα, περιβαλλοντικό, φυσικό, αρχιτεκτονικό. Η μελέτη βασίζεται στη διατήρηση ανέπαφων τμημάτων υπαρχόντων διαμορφώσεων, στην επιμέλεια, στον καθαρισμό και στην ψυχρή ανακύκλωση αδρανών υλικών που ενσωματώνονται σε νέες διαμορφώσεις καθώς και στην ενεργή διαχείριση του τοπίου, των φυτεύσεων, του χώματος και του νερού.
Συνεργατικό Γραφείο Φατούρα
Ομάδα Μελέτης: Αλεξάνδρα Βούγια, Θεοδόσης Ησαΐας, Πλάτων Ησαΐας, Χρυσούλα Κοροβέση, Ελισάβετ Χάσα
Συνεργάτες: Πάνος Δεμίρης, Κέλλυ Σπανού (αρχιτέκτονες), Άλκιμος Παπαθανασίου (πολιτικός μηχανικός), Ανδρέας Ζήκος (βιολόγος)